Tienen

Stad in België
Geografie
Gewest	Vlaanderen
Provincie	Vlaams-Brabant
Arrondissement	Leuven
Oppervlakte – Onbebouwd – Woongebied – Andere	71,77 km² (2011) 75,98% 10,72% 13,3%
Coördinaten	50° 48′ NB, 4° 56′ OL
Bevolking (Bron: AD Statistiek)
Inwoners – Mannen – Vrouwen – Bevolkingsdichtheid	33.511 (01/01/2014) 48,18% 51,82% 466,94 inw./km²
Leeftijdsopbouw 0-17 jaar 18-64 jaar 65 jaar en ouder	(01/01/2013) 17,65% 61,92% 20,43%
Buitenlanders	2,79% (01/01/2013)
Politiek en bestuur
Burgemeester	Katrien Partyka (CD&V)
Bestuur	CD&V, N-VA, Open Vld en Groen
Zetels sp.a CD&V N-VA Open Vld Groen Vlaams Belang	31 11 6 6 5 2 1
Economie
Gemiddeld inkomen	17.574 euro/inw. (2011)
Werkloosheidsgraad	6,74% (jan. 2009)
Overige informatie
Postcode 3300 3300 3300 3300 3300 3300 3300 3300 3300	Deelgemeente Tienen Bost Goetsenhoven Hakendover Kumtich Oorbeek Oplinter Sint-Margriete-Houtem Vissenaken
Zonenummer	016
NIS-code	24107
Politiezone	Tienen – Hoegaarden
Website	www.tienen.be
Detailkaart
ligging binnen het arrondissement Leuven in de provincie Vlaams-Brabant
Portaal  België

Tienen (Frans: Tirlemont) is een plaats en stad in de Belgische provincie Vlaams-Brabant, in het noorden van het Haspengouws Plateau. De stad telt ruim 34.000 inwoners en ligt op een hoogte van 40 meter.

Geschiedenis

Zie Geschiedenis van Tienen voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Oude sporen tonen aan dat het gebied reeds bewoond was in de Romeinse periode. In de 8ste eeuw was er sprake van de “villa” of vroege nederzetting Thuinas. In de vroege middeleeuwen zou er een kapel zijn opgericht ter ere van Sint-Martinus.

De Sint-Martinuskerk was de oudste parochiekerk van de stad, maar deze kerk verdween aan het begin van de 19de eeuw. Meer naar het oosten, rond de Sint-Germanusheuvel, ontstond een tweede bewoningskern. Deze plaats, de latere Veemarkt, was beter verdedigbaar. Hier werd de Sint-Germanuskerk opgericht.

Tienen maakte deel uit van het graafschap Bruningerode, dat vanaf de 10de eeuw behoorde tot het Prinsbisdom Luik. In de 11de eeuw ging Thuinas naar het Graafschap Leuven. De stad werd omwald en ommuurd, al bleef dit aanvankelijk beperkt tot een muur en gracht rond de Sint-Germanusheuvel.

Tienen had een belangrijke plaats op de west-oostelijke handelsroute, ontwikkelde een bloeiend handels- en ambachtswezen en de stad verwierf diverse stadsrechten. De stad kende vanaf de 12de en 13de eeuw een belangrijke lakennijverheid. Deze nijverheid kende haar hoogtepunt in de 14de eeuw en verwierf internationale bekendheid. Tegen het eind van de 15de eeuw liep dit terug.

In de zomer van 1635 werd de stad ingenomen, geplunderd en afgebrand door een gecombineerd Frans-Hollands leger.

Aan het begin van de 19de eeuw werden de stadswallen en poorten afgebroken en er kwam op de meeste plaatsen een brede ringlaan voor in de plaats. Deze voormalige vesten zijn herkenbaar aan de de straatnamen. De invalswegen werden verhard en verbeterd. Op 21 september 1837 bereikte de eerste spoorlijn, Brussel – Leuven – Tienen, de stad. Daarna kwamen er meer spoorlijnen en werd Tienen een belangrijk knooppunt. Door de betere transportmiddelen werd het mogelijk de suikerbieten van heel de streek naar de suikerfabrieken in Tienen te vervoeren. De veredeling van bietsoorten met die een veel hoger suikergehalte hadden, maakte het winnen van suiker uit de bieten rendabel. De oorspronkelijke suikerbieten hadden maar ongeveer maximaal 8% suikerinhoud. Door middel van veredeling werd dit percentage opgekrikt naar 15% (tegenwoordig haalt men 17%). De rijke landbouwgronden in de streek zijn zeer geschikt voor deze teelt. De suikerverwerkende industrie werd kenmerkend voor de stad en blijft ook nu nog een grote rol spelen in de economie van de streek.

Tot in 1898 werden de suikerbieten vanaf het dichtstbijzijnde station Grimde overgeladen op karren om deze naar de suikerfabriek te brengen. Om het overladen te vermijden, werd in 1897 door de suikerfabriek een aanvraag ingediend voor een eigen rechtstreekse spooraansluiting van het spoorstation naar de fabriek. Dit liep gelijk met de aanvraag van de buurtspoorwegen om de eerste trammeterspoorlijn aan te leggen (zie kopje Buurtspoorwegen). De fabriek kreeg zowel een meterspooraansluiting op het buurtspoorwegnet als een normaalspooraansluiting op het nationaal spoornet. Daarnaast is er vanaf 1886 tot de Tweede Wereldoorlog een ‘luchtspoorbaan’ geweest van het station Grimde naar de suikerfabriek. Dit was een kabelbaan voor goederen die voor het transport van bieten en steenkolen gebruikt werd.^[1]

Buurtspoorwegen

Omstreeks de eeuwwisseling 19de/20ste eeuw werden drie buurtspoorweglijnen aangelegd. Dit zijn de volgende lijnen:^[2]

• 21-01-1898: Haacht – Aarschot – Tienen
• 16-06-1902: Tervuren – Bevekom – Tienen
• 29-09-1907: Sint-Truiden – Tienen (Deze lijn loopt vanaf de suikerfabriek samen met de particuliere normaalsporige aansluiting van de suikerfabriek, tot dicht bij het station Grimde.)

De eerste twee lijnen kregen een tracé door de binnenstad, maar er werd tegelijk een ringlijn aangelegd in verbinding met de suikerfabrieken zodat de zware goederentrams met hun bieten niet door de binnenstad hoefden te rijden. Voor de laatst aangelegde buurtspoorweglijn uit Sint-Truiden in 1907 werd wel een tracé voorgesteld door de binnenstad, maar deze route werd geweigerd en trams moesten de reeds bestaande ringlijn gebruiken. De reizigerstrams bedienden het spoorwegstation aan de stadszijde. Na een spoorvernieuwing in 1930 werden de trams uit de binnenstad geweerd maar konden wel het spoorstation bereikten. De trams uit Bevekom moesten hiervoor wel een omweg maken langs de ringlijn en de stelplaats aan de achterzijde van het spoorstation. Sommige trams eindigden dan ook bij de stelplaats die redelijk dicht bij het spoorstation gelegen was. Het massale bietenvervoer was het belangrijkste vervoer van de buurtspoorwegen in de streek. Tijdens het oogstseizoen werden de goederenwagens geparkeerd langs de talrijke spooremplacementen in de streek, zodat de boeren deze konden vullen. De goederenwagens werden dan opgehaald en in lange treinen vervoerd naar de suikerfabriek aan de oostkant van Tienen. De meevervoerde aarde werd afgespoeld en teruggebracht naar de boerderijen. De suikerfabriek bestelde in 1915 haar eerste stoomlocomotief. Vanaf 1930 werden de stoomlocomotieven voor reizigerstrams vervangen door motortrams.

In de jaren vijftig van de 20ste eeuw werd het buurtspoorwegnet afgebouwd:

• 16-05-1953: sluiting lijn naar Aarschot voor het reizigersverkeer
• 02-10-1954: sluiting lijn naar Sint-Truiden voor het reizigersverkeer
• 29-09-1955: sluiting lijn naar Aarschot voor het goederenverkeer
• 29-11-1959: sluiting lijn naar Bevekom voor het reizigersverkeer. Dit was de laatste spoorlijn met motortrams in Brabant.
• 02-05-1962: opheffing van de laatste goederentrams op het overblijvende spoornet. Dit was van Nethen (lijn Bevekom) tot Halle-Booienhoven (lijn Sint-Truiden) en Noduwez (lijn Geldenaken Sint-Truiden). Op het laatst werden de goederentrams alleen ingezet voor het bietenvervoer in het voorjaar. Na 1962 waren de sporen in zo een slechte staat dat de sporen opgebroken werden.

Etymologie

Over de naam Tienen is zeer veel geschreven. Een mogelijke etymologische verklaring werd gegeven door plaatsnaamkundige dr. Paul Kempeneers. Hij vertrekt niet van de vorm thiunas, die zou voorkomen in het jaar 872 in een document uit de kanselarij van Karel de Kale. Hierin verklaarde de Franse vorst, dat de abdij van Saint-Germain-des-Prés te Parijs in het bezit was van een villa of klooster, gelegen in de pagus Haspengouw. In werkelijkheid staat in de tekst duidelijk thuinas. Bovendien is het schrift van het cartularium uit de 12de eeuw. Het in Parijs berustende origineel van 872 bevat het citaat niet. Tussen 872 en de 12de eeuw werd dus een falsum opgemaakt. Het origineel werd gekopieerd, maar met inlassing van bepaalde gedeelten. Ook wijkt de vorm thuinas volledig af van alle overgeleverde vormen.

Tienen ligt in een gebied dat al heel vroeg deelgenomen heeft aan de Germaanse klankverschuiving. Daarom gaat Kempeneers uit van de reconstructie *deuniom. Deze vorm gaat terug op de persoonsnaam *deunios, die zoveel betekent als “de machtige, de vereerde”. Deuniom is een afleiding van deze persoonsnaam, met de betekenis “bij de lieden van Deunios”. Door Germaanse klankverschuiving werd de beginklank een T. De klinker ie van Tienen gaat klankwettig terug op een West-Germaanse eo (zoals in Teones) en verder op een Indo-Europese (IE) eu. De uitgang -iom verdoft in het Nederlands tot -en. Samengevat ging de evolutie mogelijk als volgt: IE *deuniom > Germaans *teonum > Nederlands Tienen^[3].

Robert Rock meent dat Tienen een germanisering is van het Keltische ‘duno’, wat “heuvel, versterking op een heuvel, versterking” betekent. De naam zou etymologisch ook kunnen opklimmen tot het Gallische ‘tigerno, tigunno’, wat eveneens betekent: hoogtepunt, hoofd, verhevenheid. De auteur wijst op de overeenstemming met de Tiense topografie, met de Sint-Germanusheuvel waarrond de stad ontstond.^[4]

Tirlemont

Om de stad Tienen te onderscheiden van andere gemeenten met dezelfde naam, werd Tienes uitgebreid met de Franse aanduiding le mont (wegens de Sint-Germanusheuvel). Deze naam vinden we in 1157 als Tieneslemont. Hij beantwoordt aan het Latijnse Thenis Mons uit 1099. Hieruit ontwikkelde zich de Franse benaming Tirlemont^[3].

Blanke Stad

De poëtische benaming Blanke Stad houdt verband met een prijs van 1000 fr. voor het saneren van arbeiderswoningen, vooral in Avendoren. Over deze prijs wordt gesproken in het stadsverslag van 1851. De naam Blanke Stad komt de eerste keer voor bij J.B. Nys als Tirlemont-la-Blanche in 1900 en als Blanke Stad in het stadsverslag van 1930^[3].

Tintelende Stad

Sedert 2004 gebruikt Tienen de benaming Tintelende Stad in zijn communicatie. De letters van Tienen komen allemaal voor in Tintelend.

Geografie

Kernen

Tienen bestaat uit de deelgemeenten Tienen, Bost, Goetsenhoven, Hakendover, Kumtich, Oorbeek, Oplinter, Sint-Margriete-Houtem, en Vissenaken.

De stad telt een aantal wijken:

• Grimde: 956 (kopie 13de eeuw) Grimides. Gehucht ten oosten van de stad, hiervan gescheiden door de Borggracht en de Gete. Grimde is moeilijk verklaarbaar en dus oud. De naam gaat mogelijk terug op Indo-Europees *ghrem “afkrabben” + achtervoegsel ithja. Grimde kan dan betekenen “waar het vuil is”, een naam die dan slaat op de vuile oevers van de Gete^[5].
• Aandoren: 1277 spina, circa 1350 ten haeghdorne. Aandoren is een wijk in Grimde. Spina is een vertaling van haagdoorn, namelijk een grote meidoorn op het plein voor de Oudepoort op de Borggracht^[5].
• Avendoren: 1034 Eurendore (lees: Evrendore), 1129 auerendoren (lees: Averendoren). Wijk in de omgeving van het station. Het eerste lid is mogelijk terug te brengen tot de Indo-Europese wortel *abh– “krachtig, sterk”. Zo kan Averendoren (nu Avendoren) betekenen: burg van de sterken^[5].
• Grijpen: 1244 Gripen. Bouw- en weiland, gedeeltelijk onder Kumtich. Misschien uit Indo-Europees *ghreib- “grijpen”. Afleiding van de persoonsnaam Gripo, “iemand met een sterke greep”?
• Mulk: 1260 Mulke. Mulk is een acum-naam bij een Romeinse persoonsnaam Munilius. Mulk betekent dus: toebehorend aan Munilius^[5].
• Moespik: circa 1350 moerspic. Wijk ten zuiden van de Roos of Sint-Helenasluis. Samengesteld uit moer “slijk” + spik “smal bruggetje”^[5].
• Potterie: genoemd naar de potbakkerij van Jean Henri Poffé die in 1796 al in de straat woonde. Het eerste fabriekje van Poffé stond op de plaats van huis 83 in de Potterijstraat^[5].
• Bruinissem: 1273 brunensheem. Hoogte ten westen van de Anemonenlaan. Bruinissem is een heemnaam bij Brunin, verkleinwoord van Bruno^[5].
• Oostermeer: ca. 1350 oestermere. Blok tussen Ketelmakersstraat, Delportestraat, Violetstraat en Oude Leuvensestraat. In 1715 in twee gesneden door de aanleg van de Nieuwe Leuvensestraat. Wellicht is Oostermeer een migratienaam^[5].
• Oud-België: Sedert 1956 volkse benaming voor een wijk in de Pastorijstraat^[5].
• Rooie: 1941 Aan den Rooie. Volkse benaming voor de omgeving van het Rakkersveld in de Torsinweg. Verwijst misschien naar iemand met rood haar^[5].
• Sabooike: sedert 19de eeuw, omgeving van villa Sliksteen. Sabooike herinnert aan de familie Saboo onderaan de Sliksteenvest, vooral agent Jean Baptist Saboo, geboren in 1810, die trouwde met de 11 jaar jongere Dorothée Messemaekers. Hij woonde in een bescheiden woning en kreeg 8 kinderen^[5].
• Utsenaken

Buurgemeenten

De fusiegemeente Tienen grenst aan de volgende gemeenten (in wijzerzin, te beginnen in het noorden) : Glabbeek, Kortenaken, Linter, Landen, Heilissem (in het Frans Hélécine, in de provincie Waals-Brabant), Hoegaarden, Boutersem en Lubbeek.

Aangrenzende gemeenten
Lubbeek	Glabbeek	Kortenaken
Boutersem		Linter
Hoegaarden	Hélécine (W Br)	Landen

Rivieren

Tienen ligt aan de Grote Gete of Tiense Gete. Deze rivier werd in 1525 bevaarbaar tot in de stad waardoor Zoutleeuw in deze periode sterk aan belang verloor.

De scheepvaart op de Gete was van korte duur : in totaal 60 jaar. Op 9 december 1517 verleende de jonge keizer Karel V de toestemming om de Grote Gete tot in Tienen bevaarbaar te maken. Rond Kerstmis 1525 vertrok het eerste schip uit Tienen, terwijl op 3 maart 1526 het eerste schip aankwam. De eerste zeeman, Hendrick Deprince, kreeg hiervoor van het stadsbestuur een beloning van 38 stuivers. De nieuwe vorm van welvaart werd met lede ogen door de stad Zoutleeuw aangezien. Bovendien stak de heer van Neerlinter stokken in de wielen. Het waren echter de godsdienstoorlogen die ervoor zorgden dat de Gete verzandde^[6].

Na de Vrede van Münster (1648) keerde de rust terug. Op 11 augustus 1650 gaf Filips IV aan Tienen de toestemming om de Gete opnieuw te kanaliseren. De werken vorderden snel en in november 1651 kwam de eerste boot te Tienen aan. De gebeurtenis werd op 24 november gevierd in de herberg van Joos Lenaerts, de “Koning van Spanje“. De heropleving van de scheepvaart duurde niet lang. Onder het regentschap van Juan van Oostenrijk (1656) viel de scheepvaart voorgoed stil. De plaats waar de schepen aankwamen, heette al in 1544 aende werff. Vooraleer de schippers deze Werf bereikten, passeerden ze 7 sluizen die de stad moest onderhouden. Het Pakhuis bevond zich in de Paardenbrugstraat op de Vetterie^[6].

Verkeer en vervoer

Ten zuidwesten van Tienen loopt de snelweg A3/E40. De stad ligt op spoorlijn 36 (Brussel-Luik). In het stadscentrum staat het station Tienen. Vanuit het busstation gelegen naast het spoorstation vertrekken zowel Vlaamse streekbussen van De Lijn als Waalse bussen van de TEC. Een stadsnet is er echter nooit geweest. Wel zijn er streeklijnen die rechtstreeks industrieterreinen bedienen en niet doorrijden naar het station of het centrum.

Politiek

Na de verkiezingen van oktober 2012 werd een coalitie gevormd tussen sp.a en CD&V, met Marcel Logist (sp.a) als burgemeester en Katrien Partyka (CD&V) als eerste schepen. In het college van burgemeester en schepenen waren er van de 6 andere schepenen 2 christendemocraten en 4 socialisten. De partijen hadden samen 17 van de 31 zetels in de gemeenteraad.

Bij het opmaken van de begroting 2015, leidde deze meerderheid eind 2014 tot politieke instabiliteit nadat CD&V de coalitie uit onenigheid opblies. Daarop werd beslist de structurele onbestuurbaarheid vast te stellen en nieuwe coalitiegesprekken op te starten. CD&V probeerde de krachten te bundelen met N-VA, Open Vld en Groen, maar slaagde er niet in om een finaal akkoord te bereiken. Op 29 december 2014 sloten de lokale afdelingen van de partijen Groen, sp.a en Open Vld een nieuw bestuursakkoord en vormden een nieuwe meerderheid met 18 van de 31 zetels. Wanneer de onbestuurbaarheid zou zijn vastgesteld door de Vlaamse Regering zou de gemeenteraad met Bram Delvaux een nieuwe burgemeester voordragen en nieuwe schepenen kiezen. Het schepencollege zou vanaf dan bestaan uit een liberale burgemeester, 3 liberale schepenen, 4 socialistische schepenen en 1 groene schepen. Echter was er bij de installatievergadering geen meerderheid in de gemeenteraad om deze nieuwe weg voor Tienen op te gaan. De coalitie verloor haar meerderheid door interne onenigheid bij de sp.a.

Daarop werden door sp.a nieuwe coalitiegesprekken opgestart met CD&V en N-VA. Ook dit leidde tot niets, zogezegd door een boycot van het nationale N-VA-bestuur. Om politiek Tienen daarop uit het moeras te halen, werden gesprekken opgestart tussen CD&V, N-VA, Open Vld en Groen. Deze vier partijen bereikten na een eerdere mislukte poging nu wel een finaal akkoord in de nacht van 9 op 10 juli 2015. Na 10 jaar meerderheid worden de socialisten weer naar de oppositiebanken verwezen. Niet Open VLD, maar CD&V zal nu de nieuwe en eerste vrouwelijke burgemeester van Tienen leveren, namelijk Katrien Partyka.

Het nieuwe college zal er als volgt uit zien:

Bevoegdheden		Naam	Partij
	burgemeester Algemene Coördinatie Veiligheid, Politie en Brandweer	Katrien Partyka	CD&V
	eerste schepen Financiën en Economie Werkgelegenheid en Erediensten	Johan Dewolfs	N-VA
	tweede schepen Openbare Werken en Patrimonium Personeel en Informatica	Eddy Poffé	Open VLD
	derde schepen Leefmilieu, Verkeer en Mobiliteit Afvalbeleid, Ontwikkelingssamenwerking en Landbouw	Tom Roovers	Groen
	vierde schepen Handel & Middenstand Cultuur, Sport, Bibliotheek, Deeltijds kunstonderwijs en Erfgoed	Wim Bergé	CD&V
	vijfde schepen Bevolking, Burgerlijke stand, Samenleving, Dierenwelzijn, Integratie, Gelijke kansen en Burgerparticipatie Wijkwerking/gemeenschapsvorming, Toezicht OCMW, Administratieve vereenvoudiging, Onderwijs en Duurzame Ontwikkeling	Ine Tombeur	N-VA
	zesde schepen Ruimtelijke ordening, Stedenbouw en Wonen Stadsherwaardering en Juridische zaken	Jos Mombaers	Open VLD
	zevende schepen Jeugd, Toerisme en Senioren Evenementen en Markten & Kermissen	Gijsbrecht Huts	N-VA
		Bernard Vandereycken	CD&V
	OCMW-voorzitter Sociale zaken onder OCMW-bevoegdheid Communicatie	Bram Delvaux	Open VLD

Het oorspronkelijke en uittredende schepencollege van sp.a en CD&V zag er bij het begin van de legislatuur zo uit:

Bevoegdheden		Naam	Partij
	burgemeester Algemene coördinatie, veiligheid, verkeer en mobiliteit, buurtwerking, politie, brandweer, toezicht OCMW, voorzitter AGB.	Marcel Logist	sp.a
	eerste schepen Openbare werken, patrimonium, landbouw, erediensten.	Katrien Partyka	CD&V
	schepen Financiën, economie, werkgelegenheid, handel en middenstand, markten, kermissen.	Patrick Grootjans	sp.a
	schepen Cultuur, jeugd, sport, recreatie, bibliotheek, toerisme, kinderopvang.	Wim Bergé	CD&V
	schepen Sociale zaken, kansenbeleid, onderwijs, senioren, feestelijkheden en ontvangsten.	Jean Defau	sp.a
	schepen ruimtelijke ordening en stedenbouw, stadsherwaardering, wonen.	Jos Hermans	CD&V
	schepen Personeel, informatie, communicatie en PR, informatica, administratieve vereenvoudiging en interne organisatie, bevolking en burgerlijke stand.	Martine Rens	sp.a
	schepen Leefmilieu, afvalbeleid, duurzame ontwikkeling, ontwikkelingssamenwerking..	David Geladé	sp.a
	schepen OCMW-voorzitter en integratie.	Freddy Closset	sp.a

Gemeenteraad

De Tiense gemeenteraad bestaat uit 31 leden, waarvan de sp.a met 11 fractieleden een derde van de zetels inneemt.

Tussen 2013 en een deel van 2015 werd de meerderheid gevormd door een coalitie tussen CD&V en sp.a. Marcel Logist, tevens burgemeester, was werd opnieuw gemeenteraadsvoorzitter en zat de vergadering maandelijks voor. Nadat CD&V de coalitie in december 2014 opblies, werd de structurele onbestuurbaarheid van de stad officieel vastgesteld en kon er een nieuwe meerderheid gezocht en gevormd worden.

Sinds die coalitiewissel in 2015 besturen CD&V, N-VA, Open Vld en Groen samen de stad Tienen met een meerderheid van 17 op 31 zetels. SP.A zetelt voortaan in de oppositie, samen met het Vlaams Belang.

Burgemeesters van Tienen sinds 1830

Van	Tot	Naam	Partij	Opmerkingen
1830	1848	François Vandormael	Katholiek
1848	1851	Louis Goossens	Liberaal
1851	1890	Jacques Delporte	Liberaal	langstzittende burgemeester
1891	1891	Louis Vinckenbosch	Liberaal
1891	1892	Emile Pardon		waarnemend
1892	1904	Victor Beauduin	Liberaal
1904	1905	Eugène Gilain	Liberaal
1905	1910	Gustave Swinnen	Liberaal
1910	1921	Adrien Dony	Liberaal
1921	1943	Charles Dejaegher	Liberaal
1943	1944	Marcel Engelen	VNV	oorlogsburgemeester, werd terechtgesteld in de kazerne van Tienen op 25 oktober 1946
1944	1945	Charles Dejaegher	Liberaal
1945	1955	Georges Dupont	Liberaal	Industrieel
1955	1961	Edgar Rowie	Liberaal	apotheker
1961	1964	Leon Lontie	Liberaal	geneesheer
1965	1976	Henri (Rik) Boel	SP	advocaat, vormde in 1965 coalitie met Jaak Henckens (advocaat, CVP) na 116 jaar liberaal bewind
1977	1983	Jozef Coel	CVP
1983	1986	Henri (Rik) Boel	SP
1986	1994	André Boesmans	SP
1994	2000	Marcel Logist	SP
2000	2006	Eddy Poffé	VLD
2007	2015	Marcel Logist	sp.a	uit zijn ambt ontheven als gevolg van de structurele onbestuurbaarheid van de stad.
2015	heden	Katrien Partyka	CD&V

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976

Partij	10-10-1976[7]		10-10-1982[7]		9-10-1988[7]		9-10-1994[7]		8-10-2000[7]		8-10-2006[8]		14-10-2012[9]
Stemmen / Zetels	%	31	%	31	%	31	%	31	%	31	%	31	%	31
CVP1/CD&V2	27,461	9	22,221	7	21,831	7	22,881	8	20,141	6	–		18,422	6
CD&V+N-VA	–		–		–		–		–		19,58	6	–
VU1/VU&ID2	–		8,911	2	10,421	3	2,521	0	3,232	0	–		–
N-VA	–		–		–		–		–		–		18,26	6
PVV1/VLD2/Open Vld3	33,21	11	22,31	7	17,441	6	26,442	9	30,752	11	21,752	7	14,243	5
SP1/sp.a2	34,081	11	36,871	13	37,171	13	36,161	13	29,581	10	38,642	13	28,792	11
AGALEV1/Groen2	–		–		4,181	0	4,841	1	5,341	1	6,1	1	8,412	2
PVDA	–		0,67	0	0,44	0	0,45	0	–		–		–
Vlaams Blok1/Vlaams Belang2	–		–		–		4,571	0	10,961	3	13,932	4	6,672	1
VLOTT	–		–		–		–		–		–		0,96	0
GBL	5,26	0	–		–		–		–		–		–
VSD	–		9,02	2	8,52	2	–		–		–		–
W.O.W.	–		–		–		2,13	0	–		–		–
Libertas-Blauw	–		–		–		–		–		–		4,27	0
Totaal stemmen	24046		24402		24253		23798		23765		24141		23694
Opkomst %					94,57		92,88		92,97		93,96		91,78
Blanco en ongeldig %	3,7		5,02		5,74		5,43		4,84		4,39		5,65

De zetels van de gevormde meerderheid staan vetjes afgedrukt
De rode cijfers naast de gegevens duiden aan onder welke naam de partijen telkens bij een verkiezing opkwamen.

Demografische evolutie

• Bron:NIS – Opm:1806 t/m 1970=volkstellingen op 31 december; vanaf 1977= inwoneraantal per 1 januari

Demografische ontwikkeling van de fusiegemeente

Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.

• Bronnen:NIS, Opm:1806 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari

Bekende bouwwerken

• Stadhuis
• Het Suikermuseum
• Museum Het Toreke
• Onze-Lieve-Vrouw-Ten Poelkerk
• Sint-Germanuskerk
• Paterskerk
• Sint-Maartenskerk te Vissenaken
• Sint-Pieterskerk te Vissenaken
• Cultuurcentrum de Kruisboog

Landschappen

• De drie tumuli
• Bietenroute
• Hagelandse rolskiroute
• Suikerroute
• Rozendaal vallei
• Viander

Evenementen

• Het Dertienmaal: Bedevaart tussen Hakendover en Grimde (nacht van 16 op 17 januari)
• Kweikersparade: Feest met een parade die de historiek en eigenheden van Tienen uitbeeldt met als hoogtepunt de strijd tussen Thuinas en Oswaldus de draak (elke vijf jaar op of rond 10 oktober)
• Karnavalkermis (van het weekend voor tot het weekend na Aswoensdag)
• Karnavalstoet: door het centrum van Tienen (zaterdag voor Aswoensdag). In de stoet lopen ook Stadsreuzen mee.
• Palmprocessie Sint-Germanus kerk (Palmzondag)
• Paardenprocessie te Hakendover (Paasmaandag)
• Erfgoeddag (in de loop van de maand april)
• Hagelanddag: toeristische activiteiten in de 20 gemeenten van het Hageland (1e zondag van juni)
• Tienen kermis (van het voorlaatste weekend tot het laatste weekend van juni, inclusief de daaropvolgende maandag)
• Beiaardconcerten: op de Witlockxbeiaard van de Sint-Germanuskerk op de Veemarkt (iedere woensdagavond in juli en augustus)
• 11 juli-viering: Tienen viert mee met de Vlaamse gemeenschap (ieder jaar rond 11 juli)
• Suikerrock (laatste weekend van juli)
• Folklorestoet (1e zondag van september)
• Open Monumentendag (2e zondag van september)
• Internationale postzegelbeurs (najaar)
• Internationale muntenbeurs – Numismatica (najaar)

Economie

Er zijn een aantal grote bedrijven in Tienen gevestigd.

• De belangrijkste industrie in Tienen is de Tiense Suikerraffinaderij, opgericht in 1836, waar suiker geproduceerd wordt uit suikerbieten. Momenteel maakt Tiense Suiker, met vestigingen in geheel België, deel uit van de Duitse groep Südzucker AG.
• Bosch Tienen is een regionale afdeling van de Bosch Groep, een van de grootste private industriële ondernemingen ter wereld. De dochteronderneming Robert Bosch Produktie N.V. in Tienen ontwikkelt en produceert auto-onderdelen, meer bepaald ruitenwissers, wisarmen, wisbladen en koplampwissermotoren. Er werken een 1600 mensen.
• SESVanderHave ontwikkelt en produceert suikerbietenzaden en is wereldwijd de grootste speler in haar branche. Het is met 230 werknemers de tweede grootste werkgever van Tienen.
• Citrique Belge N.V. produceert meer dan 100.000 ton citroenzuur en citraten per jaar. Het maakt deel uit van de sinds 2010 van de Duitse investeringsmaatschappij Adcuram AG met de hoofdzetel in München (DE). Er zijn ongeveer 250 werknemers in de Citrique Belge.
• Havells Sylvania maakt in Tienen vooral halogeen- en hogedruklampen, en stelt ongeveer 500 mensen te werk in Tienen.Het is een van de 18 productie-units van de Indiase multinational die in 2007 Sylvania SLI overnam.^[10]
• PhotoVoltech was een producent van zonnecellen voor gebruik in onder meer zonnepanelen. Het is in december 2001 opgericht als spin-off van IMEC en is gevestigd in het industriegebied West-Grijpen. Het bedrijf was momenteel (december 2010) eigendom van Total en GDF Suez. Het bedrijf sloot in september 2012 de deuren vanwege de Chinese concurrentie op deze markt.
• Chocoladeproducent Kim’s Chocolates verhuisde in juni 2008 van Aarschot naar het industriegebied Tienen-Grijpen. Volgens de eigen website (december 2010) stelt het bedrijf daar een 100-tal personen tewerk bij een omzet van bijna 30 miljoen euro.
• Afvalverwerkingsbedrijf Suez Environnement, het voormalige SITA, is gevestigd in het industrieterrein van Tienen. Sinds januari 2015 staat Suez Environnement niet meer in voor de huisvuilophaling in Tienen, dit is overgenomen door Ecowerf en Van Gansewinkel.

Bekende Tienenaars[bewerken]

Lijst van Tienenaars

Zustersteden[bewerken]

De stad Tienen verzusterde met de volgende gemeenten^[11]:

• Lunéville (Frankrijk) in 1960
• Soest (Duitsland) in 1971
• Valkenswaard (Nederland) in 1973
• Hergiswil (Zwitserland) in 1975
• Bielsko-Biała (Polen) in 1987 (De stedelijke vzw Comité Bielsko Tienen organiseert activiteiten in samenwerking met de gemeente Bielsko-Biała.)
• Hoei (België) in 1993

Tienen onderhoudt ook vriendschappelijke banden met:

• Admont (Oostenrijk) sinds 1981
• Benešov (Tsjechië) sinds 1995

Peterschap[bewerken]

De stad Tienen is peter van de Groep Duikers-Ontmijners van de Belgische Marine (sinds 1989) en het Regiment 4de Lansiers (sinds 1962)^[11].

Foto’s[bewerken]

• 

  Grote Gete

• 

  Het stadhuis

• 

  Museum Het Toreke

• 

  Het Suikermuseum

• 

  OLV Ten Poel kerk

• 

  Sint-Germanuskerk

• 

  Paterskerk

• 

  Pikke Stijkès

Zie ook

• Tiens
• Lijst van burgemeesters van Tienen
• Lijst van onroerend erfgoed in Tienen

Externe links

• Gemeente Tienen
• Website met geschiedkundige informatie over Tienen
• Tienen in het nieuws
• Stadsblog Tienen

Bronnen, noten en/of referenties Omhoog↑ Infopanel in het suikermuseum van Tienen Omhoog↑ Rail Atlas Vicinal, Uitgever: Rail memories. Door Stefan Justens & Dick van der Spek ↑ Omhoog naar:a b c P. Kempeneers. Thuis in Thienen, p. 984-987. Omhoog↑ Robert Rock, Tienen, in de reeks ‘Onze steden’, N.V. Kunstkringuitgaven, Brussel 1942 (81 p.) ↑ Omhoog naar:a b c d e f g h i j k P. Kempeneers. Tiense Plaatsnamen, 2 delen (1987) en Tiens en Hoegaards Idioticon (2004). ↑ Omhoog naar:a b P. Kempeneers. Tienen in vroeger tijden, p. 30-32. ↑ Omhoog naar:a b c d e Gegevens 1976-2000:Verkiezingsdatabase Binnenlandse Zaken Omhoog↑ Gegevens 2006: http://www.vlaanderenkiest.be/verkiezingen2006 Omhoog↑ Gegevens 2012: www.vlaanderenkiest.be/verkiezingen2012 Omhoog↑ bedrijfsinfo Havells, geraadpleegd op 25/06/2014 ↑ Omhoog naar:a b http://www.tienen.be/showpage.aspx?id=401